Ngày rằm tháng 7 là ngày gì? Ý nghĩa, cách cúng bái & lưu ý

Bạn có biết ngày rằm tháng 7 là ngày gì không? Rằm tháng 7 là một trong những dịp lễ rất quan trọng của người phương Đông. Ngày này còn có tên gọi khác là Lễ Vu Lan hoặc ngày xá tội vong ân. Đối với văn hóa của người Việt, ngày rằm tháng 7 có ý nghĩa to lớn trong đời sống tinh thần. Trong bài viết sau đây, topdoanhnghiepvn sẽ cùng bạn tìm hiểu nguồn gốc cũng như ý nghĩa và các hoạt động đặc sắc trong ngày rằm tháng 7. Hãy cùng theo dõi ngay nhé!

1. Ngày rằm tháng 7 là ngày gì?

Tháng 7 âm lịch gắn liền với Lễ Xá tội vong nhân có nguồn gốc từ Trung Quốc. Sau đó, phong tục này đã tiếp cận văn hóa tới nhiều nước Châu Á. Tuy nhiên mỗi quốc gia có điểm khác biệt theo văn hóa và tập tục riêng. Vào thời hậu Đông Hán có một Đạo giáo đã đưa ra quan niệm về việc cúng “ngày rằm tháng bảy”. Ngày này còn được gọi là tiết Trung Nguyên, có thời gian bắt đầu từ ngày mồng 1 tháng 7 Âm lịch (ngày “Mở cửa quỷ môn”) cho đến ngày 30 tháng 7 (ngày “Đóng cửa quỷ môn”).

1.1 Đối với ngày lễ Vu Lan

Theo tín ngưỡng Việt Nam, ngày rằm tháng 7 gắn liền với ngày Lễ Vu Lan. Đây là lễ báo hiếu đấng sinh thành dưỡng dục, gợi nhắc đến ngày “Vu lan về cài lên ngực bông hồng vàng báo hiếu mẹ cha”.

1.1.1 Nguồn gốc

Theo truyện kể dân gian, ngày Rằm tháng 7 xuất phát từ câu chuyện của Bồ tát Mục Kiều Liên – Một trong những đệ tử giỏi của Đức Phật. Khi nghe tin mẹ ông bị lưu đày đến kiếp Ngạ Quỷ, ông đã dùng phép đến tìm mẹ và dâng cơm cho bà. Nhưng cơm vừa đến miệng mẹ thì biến thành tàn lửa. Mục Kiền Liên đau lòng quay về tìm Đức Phật để hỏi cách cứu mẹ.

Phật nói rằng: “Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Ông chỉ có một cách là nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó”. Sau khi nghe lời Phật dạy thì ông đã thực hiện và cứu được mẹ. Từ đó về sau, ngày rằm tháng 7 được gọi là ngày báo hiếu cha mẹ.

1.1.2 Ý nghĩa

Qua hàng nghìn năm, Lễ Vu Lan đã trở thành ngày lễ hằng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên. Ngày này còn nhắc nhở mỗi người biết trân trọng những gì mình đang có. Con cái phải luôn nhớ đến công ơn sinh dưỡng của cha mẹ mà làm những việc hiếu nghĩa để thể hiện tình cảm, lòng biết ơn.

>>>> XEM NGAY: Cúng rằm tháng 7 ngày nào tốt? Lưu ý trong dịp lễ “cô hồn”

1.2 Đối với ngày “Xá tội vong ân”

Ngày Xá tội vong nhân là ngày lễ diễn ra vào tháng 7 âm lịch, cùng với với lễ Vu Lan báo hiếu. Theo dân gian, đây là ngày Cổng ma được mở để các linh hồn có thể tự do đi lại trên nhân gian. Nhiều người trong số họ là những linh hồn lang thang, vất vưởng bởi không còn người thân.

1.2.1 Nguồn gốc

Theo “Phật Thuyết Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni Kinh”, ngày cúng cô hồn tháng 7 bắt nguồn từ câu chuyện giữa ông A Nan Ðà và một con quỷ miệng lửa. Vào một buổi tối, khi A Nan đang ngồi trong tịnh thất thì thấy một con ma đói khô gầy, cổ nhỏ dài, miệng nhả ra lửa bước tới. Hắn nói rằng ba ngày sau A Nan sẽ chết và luân hồi thành ngạ quỷ miệng lửa. Để sống sót, Ông chỉ còn cách cho ngạ quỷ thật nhiều thức ăn theo yêu cầu của nó. Nhờ vào việc Đức Phật đã làm kết hợp với tụng kinh thì con quỷ đã được giải thoát.

1.2.2 Ý nghĩa

Kể từ đó, nghi lễ cúng Phật được truyền bá rộng rãi trên thế giới và trở thành ngày lễ quen thuộc của đại đa số người dân Việt Nam. Thay vì chỉ cúng dường cho ngạ quỷ, gia chủ còn cầu nguyện cho những linh hồn lang thang không có người thân nơi trần thế. Đó là lý do tại sao Ngày Xá Tội Vong Nhân ra đời.

2. Cúng rằm tháng 7 vào ngày nào?

Sau khi được giải thích về “ngày rằm tháng 7 là ngày gì?”, bạn nên biết được thời gian cúng rằm tháng 7 chuẩn xác. Rằm tháng 7 âm lịch – Lễ Vu Lan năm 2022 sẽ rơi vào thứ Sáu, ngày 12 tháng 8 dương lịch. Còn đối với tháng cô hồn năm 2022 thì sẽ bắt đầu từ ngày 29 tháng 7 dương lịch (1/7 âm lịch) đến ngày 26 tháng 8, tức ngày 29/7 âm lịch.

3. Chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7

Lễ cúng rằm tháng 7 thường bao gồm lễ cúng Phật, gia tiên và chúng sinh. Vậy thì các gia chủ cần chuẩn bị những lễ vật gì trong mâm cúng? Mục này sẽ gọi ý cho bạn những thông tin chi tiết sau.

3.1 Lễ cúng Phật

Đối với những gia đình theo đạo Phật, rằm tháng 7 là một ngày lễ quan trọng. Theo giáo lý nhà Phật, lễ cúng không chú trọng vào mâm cao cỗ đầy mà thể hiện ở lòng thành của mỗi người. Lễ cúng Phật cần được đặt ở nơi cao nhất trên bàn thờ. Nếu dùng hoa tươi thì bạn nên chọn hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn hoặc hoa ngâu. Ngoài ra, gia chủ nên tránh dùng các loại hoa tạp và hoa dại. Đồ cúng được chuẩn bị là cỗ chay hoặc ngũ quả và nước lọc. Khi làm lễ, bạn nên đọc Kinh Vu Lan để bày tỏ sự hiếu thảo đến đấng sinh thành.

>>>> KHÁM PHÁ THÊM: Mùng 1 tháng 7 âm cắt tóc có sao không? Lưu ý về tháng cô hồn

3.2 Lễ cúng gia tiên

Lễ vật cúng gia tiên thường là gà trống để nguyên con và xôi hoặc bánh chưng bóc hết lá không cắt thành miếng. Ngoài ra, bạn phải chuẩn bị thêm rượu, chè, trái cây và bình hoa tươi. Cúng gia tiên có thể là món mặn hoặc chay tùy vào điều kiện mỗi gia đình. Mâm cúng cơ bản cho ngày rằm tháng 7 thường có gà luộc, canh miến mọc, xôi đỗ xanh, thịt bò xào, chả nem và tôm hấp sả. Gia chủ có thể chọn thực phẩm theo mùa và chế biến món ăn phù hợp với khẩu vị gia đình mình. Bạn nên cúng vào buổi sáng, khi mà tiết trời trong lành nhất.

3.3 Lễ cúng chúng sinh

Vật lễ cúng chúng sinh thường có gạo muối, cháo trắng, hoa quả, quần áo chúng sinh, đường thẻ, bỏng ngô, bánh kẹo, tiền vàng, nước, 3 ly cốc nhỏ, 3 cây nhang, 2 ngọn nến nhỏ. Lễ cúng chúng sinh không nên làm các món mặn bởi điều này có thể khơi dậy lòng tham, sân, si của con người. Lễ cúng chúng sinh phải được bày biện ngoài trời hoặc trước cửa chính của ngôi nhà. Gia chủ đọc văn khấn hoặc bài cúng nôm theo tâm nguyện và rải lòng thương của mình đối với các cô hồn. Khi cúng xong, muối được vãi ra sân, còn đường và vàng mã thì đem đốt.

4. Văn khấn rằm tháng 7

Khi cúng, gia chủ nên đọc văn khấn để tỏ lòng thành kính của mình đối với Phật, gia tiên và chúng sinh. Sau đây là các bài cúng theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hóa Thông tin) mà bạn có thể tham khảo.

4.1 Văn khấn thần linh

Bài văn khấn thần linh được trình bày như sau:

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.

Hôm nay là ngày rằm tháng 7…….

Tín chủ chúng con là…..

Ngụ tại…….

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con thành tâm kính mời ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.

Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.

Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo.

Do vậy kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.

Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)”.

4.2 Văn khấn gia tiên

Văn khấn gia tiên được trình bày như dưới đây.

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh.

Tín chủ chúng con là….

Ngụ tại….

Hôm nay là ngày Rằm tháng 7 năm…. Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.

Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….

Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật ( 3 lần)”.

4.3 Văn khấn chúng sinh

Bài văn khấn chúng sinh, tỏ lòng thương sót đối với những vong nhân vẫn còn lưu lạc trần gian như sau:

“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con lạy Đức Phật Di Đà

Con lạy Bồ Tát Quan Âm.

Con lạy Táo Phủ Thần quân Chinh thần.

Tiết tháng 7 sắp thu phân. Ngày Rằm xá tội vong nhân hải hà. Âm cung mở cửa ngục ra. Vong linh không cửa không nhà. Đại Thánh Khảo giáo – A Nan Đà Tôn giả. Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương. Gốc cây xó chợ đầu đường. Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang. Quanh năm đói rét cơ hàn. Không manh áo mỏng – che làn heo may. Cô hồn nam bắc đông tây. Trẻ già trai gái về đây hợp đoàn.

Nay nghe tín chủ thỉnh mời, Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau, Cơm canh cháo nẻ trầu cau, tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh, gạo muối quả thực hoa đăng, mang theo một chút để dành ngày mai, phù hộ tín chủ lộc tài, an khang thịnh vượng hòa hài gia trung. Nhớ ngày xá tội vong nhân. Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời. Bây giờ nhận hưởng xong rồi. Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần, tín chủ thiêu hóa kim ngân, cùng với quần áo đã được phân chia.  Kính cáo Tôn thần chứng minh công đức cho tín chủ con tên là: ……………………………… Vợ/Chồng: ………………………… Con  trai: ………….. Con gái:…………………………….Ngụ tại:……………………………../.”.

5. Những hoạt động ý nghĩa trong ngày rằm

Bên cạnh tiến hành làm lễ cúng rằm tại gia, nhiều người còn tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa trong ngày lễ này. Bởi lẽ, ngày rằm có ý nghĩa rất lớn đối với văn hóa của người Việt. Phần tiếp theo đây sẽ giới thiệu đến bạn những hoạt động ý nghĩa tại Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam.

5.1 Tại Trung Quốc

Các hoạt động trong tháng này tại Trung Quốc sẽ bao gồm việc chuẩn bị vật lễ cúng dường. Các vật phẩm được chuẩn bị như hương, quần áo giấy, vàng mã để cúng tổ tiên khi họ về thăm. Bữa ăn chay được chuẩn bị chu đáo. Theo văn hóa người Trung Quốc, mỗi người quá cố trong gia đình vẫn được chuẩn bị sẵn bàn ghế trống và được đối xử như thể họ vẫn đang còn sống.

5.2 Tại Nhật Bản

Vào những ngày này, người Nhật thường hỏa thiêu lễ vật vào đêm cuối. Tōrōnagashi thả trôi những chiếc đèn nổi trên sông để hướng dẫn linh hồn người quá cố. Theo truyền thống, người dân sẽ kết hợp với một lễ hội múa dân gian. Ngoài ra, mỗi địa phương sẽ có sự tổ chức khác nhau. Để bày tỏ những ước nguyện của mình, mỗi người sẽ viết điều ước của mình rồi treo lên cây trúc với mong ước điều đó sẽ trở thành hiện thực.

>>>> BẤM XEM THÊM: Mùng 1 tháng 7 âm kiêng gì? Điều nên làm để hoá giải vận xui

5.3 Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, mỗi hoạt động trong ngày rằm tháng 7 được nếu ra chi tiết như sau:

• Chuẩn bị mâm cỗ cúng cô hồn rằm tháng 7: Gia chủ thường chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 rất tươm tất. Mâm cúng Vu Lan để tỏ lòng thành với Phật và tổ tiên là điều không thể bỏ qua trong dịp đặc biệt này. Điều quan trọng là mâm cỗ không cần phải quá cầu kỳ, bạn nên chuẩn bị bằng cả tấm lòng và sự chân thành của mình với tổ tiên.
• Tham gia lễ vu lan cài bông hồng bên ngực trái tại các chùa: Hoa hồng đỏ màu nhạt hơn sẽ cài cho người nào chỉ còn mỗi cha hoặc mẹ. Mặt khác, hoa hồng màu trắng cho những người đã mất mẹ. Nghi lễ này đã thức tỉnh bao người con về đạo hiếu với cha mẹ và giúp thế hệ trẻ luôn sống đúng đạo nghĩa.
• Ăn chay, niệm Phật, cầu bình an cho tổ tiên, ông bà, cha mẹ: Ăn chay sẽ hạn chế sát sinh và còn giúp bạn trở nên thanh tịnh, khỏe mạnh hơn. Trong ngày rằm tháng 7 hoặc cả tháng 7, nhiều người sẽ ăn chay để thành tâm cầu nguyện bình an cho cả gia đình.
• Quan tâm chăm sóc ông bà, cha mẹ thường xuyên: Đây là dịp để bạn dành thời gian quan tâm chăm sóc cho gia đình nhiều hơn. Bạn không cần có những món quà cao cấp hay thứ gì đắt đỏ với ông bà bố mẹ. Bởi niềm vui hạnh phúc gia đình chỉ có khi cả gia đình quây quần ăn bữa cơm cùng nhau.

6. Những điều kiêng kỵ trong rằm tháng 7 âm lịch

Rằm tháng 7 âm lịch là tháng cô hồn. Do vậy, bạn cần biết những điều kiêng kỵ trong khoảng thời gian này bao gồm:

• Không đi chơi đêm vào tháng cô hồn do quan niệm cho rằng buổi tối là thời gian ma quỷ đi lang thang nhiều.
• Không đốt tiền vàng hay vàng mã bởi dễ thu hút ma quỷ kéo đến.
• Không nhổ lông chân bởi theo quan niệm “một sợi lông chân quản 3 con quỷ”. Do đó, nếu nhổ lông chân trong tháng cô hồn thì bạn sẽ dễ gặp chuyện xui xẻo.
• Không phơi quần áo buổi đêm bởi ma quỷ có thể sẽ “mượn tạm” để mặc.
• Không ăn vụng đồ cúng.
• Không nhặt tiền lẻ rơi bởi đó có thể là tiền người ta cúng bái, người nhặt sẽ phải chịu tai họa thay cho người rải tiền.
• Không treo chuông gió ở đầu giường bởi quan niệm dễ thu hút ma quỷ.

Trên đây là bài viết giải thích về ngày rằm tháng 7 là ngày gì? Đồng thời, bài viết cũng đã nêu ra nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ này. Topdoanhnghiepvn hy vọng bạn sẽ có một cái nhìn tích cực hơn về tháng này và mọi điều may mắn, bình an sẽ đến với mọi người. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy theo dõi thêm các bài viết khác tại trang web nhé!

>>>> TIẾP TỤC VỚI CÁC BÀI VIẾT:

• Mùng 7 tháng 7 là ngày gì? Ý nghĩa & những điều kiêng kỵ
• Tết Trung Nguyên ngày rằm tháng 7 có ý nghĩa gì| Cách cúng bái